Στο σημερινό Ευαγγέλιο ακούμε τον Χριστό για μία ακόμη φορά να μετατοπίζει το βάρος της σκέψης μας και της ζωής μας στο ίδιο και στην εμπιστοσύνη που θα έπρεπε να έχουμε προς Αυτόν. Το ζητούμενο σήμερα είναι η απόκτηση αυτής ακριβώς της εμπιστοσύνης στην πρόνοια του Κυρίου. Ένα ζητούμενο που φαίνεται να μοιάζει ως ιστορία επιστημονικής φαντασίας ή ως αποδοχή μίας παράλογης (και όχι υπέρλογης) απαίτησης.
Μην μπαίνοντας στην διαδικασία να εξηγήσουμε για μία ακόμη φορά την ολοένα αυξανόμενη προσέγγιση του Θεού με τρόπο “δώσε μου για να σου δώσω”, θα προσπαθήσουμε να εστιάσουμε στην ψυχική μας ανεπάρκεια, ως αποτέλεσμα της πτωτικής μας κατάστασης. Αποφεύγοντας δυσκολονόητες θεολογικές προσεγγίσεις και αναλύσεις που πιθανόν κουράζουν εμάς που επιζητούμε γρήγορες και εύκολα αντιληπτές απαντήσεις, θα στρέψουμε την προσοχή μας σε ένα φαινόμενο που κατά κόρον συμβαίνει σε όλους μας, χριστιανούς και μη: όταν έλθουμε αντιμέτωποι με μία δύσκολη κατάσταση, κύματα αυτομάτων σκέψεων γεμίζουν τον ορίζοντα του μυαλού μας και κυριεύουν την ύπαρξη μας. Επειδή, μέσα στην φαινομενική απλοϊκότητα της ύπαρξης μας έχουμε μάθει να πιστεύουμε ότι ο άνθρωπος είναι μόνο μυαλό, σε ότι αφορά το πνευματικό μέρος, και σώμα σε ότι αφορά το υλικό, προασπαθούμε απεγνωσμένα να λύσουμε τα προβλήματα της δύσκολης κατάστασης μέσω της λογικής και του μυαλού. Με αυτό τον τρόπο, ξεχνάμε, ή απομονώνουμε ηθελημένα την ψυχική μας υπόσταση, το νου, που σύμφωνα με τους Πατέρες της Εκκλησίας μας βρίσκεται στην καρδιά.
Με τον τρόπο αυτό πετυχαίνουμε, δυστυχώς, να χάσουμε την πολυπόθητη “ακινησία¨του νου. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι αδιάκοπα μεταφέρομαστε με την σκέψη μας σε ένα μέλλον αποκαρδιωτικό και θλιβερό, αντί να αναγνωρίσουμε ότι ο Χριστός μας είναι ικανός και επιθυμεί να αποσοβήσει οποιαδήποτε θύελλα μέσα στην οποία βρισκόμαστε. Με απλά λόγια επιτρέπουμε στο μυαλό μας να μας μετατρέψει σε ανθρώπους του παρελθόντος, σκεφτόμενοι συνέχεια τι μας οδήγησε στην δύσκολη κατάσταση, και σε ανθρώπους του μέλλοντος, σκεφτόμενοι τα δεινά που έρχονται και πως μπορούμε να τα αποφύγουμε. Ξεχνάμε έτσι το παρόν, το τώρα, το σήμερα. Το μυαλό κυριεύει τον σωματικό αλλά και τον ψυχικό (νοητικό) κόσμο και αρχίζει να ανοίγει αργά και σταθερά τον δρόμο σε ψυχοπαθολογικά προβλήματα (βλ. στρες, άγχος, αϋπνίες κ.λπ) και σε σωματικά (απώλεια βάρους, υψηλή πίεση, ταχυκαρδίες κ.λπ).
Ας θυμηθούμε τα λόγια του Χριστού μας όταν ευρισκόμενος μαζί με τους μαθητές του μέσα στην φουρτουνιασμένη θάλασσα, με μία εντολή επανέφερε την γαλήνη στα στοιχεία της φύσης και στις καρδιές των μαθητών του “Σώπα, βουβάθητι”. Αυτή η εντολή μας μεταφέρει πίσω στην Παλαιά Διαθήκη “Ησυχάστε και γνωρίστε ότι εγώ είμαι ο Θεός.” (Ψαλμός 46:10). Η ειρήνη αποτελεί την απαραίτητη προϋπόθεση για την ακινησία του νου και με την σειρά της η ακινησία αποτελεί την ικανή και αναγκαία συνθήκη για την επικοινωνία με τον Θεό. Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας διδάσκουν ότι ο Θεός δεν μπορεί να αναζητηθεί μέσα στην καταιγίδα ή στον θόρυβο της ζωής, αλλά μόνο μέσα στην ακινησία των σκέψεων όταν αυτές κατευθύνονται εξ’ ολοκλήρου σε Αυτόν. Όταν γεμίζουμε τον ιερό χώρο της καρδιάς μας με βιοτικές ανάγκες, άγχη, αγωνίες και όταν αποσπούμε την προσοχή μας με την τηλεόραση, τον υπολογιστή, το facebook, τις ανούσιες συζητήσεις, η ευγενική παρουσία του Θεού καλύπτεται και έτσι δεν μπορούμε πλέον να Τον αντιληφθούμε μέσα μας.
Ο κόσμος μας προσφέρει άπειρες ανέσεις αλλά και περισπασμούς, δικαιολογημένους και αδικαιολόγητους, που αναισθητοποιούν το μυαλό μας και νεκρώνουν το νου μας, κρατώντας μακρυά την παρουσία του Θεού από την ζωή μας. Ο Άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ μας συμβουλεύει: “Αποκτήστε την ησυχία, και δίπλα σας θα μαζευτούν και θα σωθούν χιλιάδες. Όπου υπάρχει ο Θεός, δεν υπάρχει το κακό. Ότι προέρχεται από τον Θεό είναι ειρηνικό, υγιές και οδηγεί τον άνθρωπο στον εντοπισμό των ατελειών του και στην ταπείνωση.”
Με αυτό τον τρόπο λοιπόν ας προσπαθήσουμε να καταλάβουμε γιατί δεν αισθανόμαστε τον Θεό μέσα μας και γιατί δεν εισακούονται οι προσευχές μας. Τον καλύψαμε με τα θέλω μας, τα άγχη μας και την έλλειψη εμπιστοσύνης. Χειρότερα ακόμα Τον καλύψαμε με τους άπειρους περισπασμούς που απαγορεύουν την ησυχία. Δεν ξέρω αν όλη αυτή η τεχνολογική έκρηξη τελικά μας οφέλησε ή μας αποπροσανατόλισε.
Πιστεύω δεν σημαίνει απλά ότι πιστεύω στην ύπαρξη του Θεού, αλλά ότι έχω εμπιστοσύνη στην πρόνοια Του.
Καλή και ευλογημένη εβδομάδα.
π. Ιωάννης Ψωμάς
Like this:
Like Loading...
Στο σημερινό Ευαγγέλιο ακούμε τον Χριστό για μία ακόμη φορά να μετατοπίζει το βάρος της σκέψης μας και της ζωής μας στο ίδιο και στην εμπιστοσύνη που θα έπρεπε να έχουμε προς Αυτόν. Το ζητούμενο σήμερα είναι η απόκτηση αυτής ακριβώς της εμπιστοσύνης στην πρόνοια του Κυρίου. Ένα ζητούμενο που φαίνεται να μοιάζει ως ιστορία επιστημονικής φαντασίας ή ως αποδοχή μίας παράλογης (και όχι υπέρλογης) απαίτησης.
Μην μπαίνοντας στην διαδικασία να εξηγήσουμε για μία ακόμη φορά την ολοένα αυξανόμενη προσέγγιση του Θεού με τρόπο “δώσε μου για να σου δώσω”, θα προσπαθήσουμε να εστιάσουμε στην ψυχική μας ανεπάρκεια, ως αποτέλεσμα της πτωτικής μας κατάστασης. Αποφεύγοντας δυσκολονόητες θεολογικές προσεγγίσεις και αναλύσεις που πιθανόν κουράζουν εμάς που επιζητούμε γρήγορες και εύκολα αντιληπτές απαντήσεις, θα στρέψουμε την προσοχή μας σε ένα φαινόμενο που κατά κόρον συμβαίνει σε όλους μας, χριστιανούς και μη: όταν έλθουμε αντιμέτωποι με μία δύσκολη κατάσταση, κύματα αυτομάτων σκέψεων γεμίζουν τον ορίζοντα του μυαλού μας και κυριεύουν την ύπαρξη μας. Επειδή, μέσα στην φαινομενική απλοϊκότητα της ύπαρξης μας έχουμε μάθει να πιστεύουμε ότι ο άνθρωπος είναι μόνο μυαλό, σε ότι αφορά το πνευματικό μέρος, και σώμα σε ότι αφορά το υλικό, προασπαθούμε απεγνωσμένα να λύσουμε τα προβλήματα της δύσκολης κατάστασης μέσω της λογικής και του μυαλού. Με αυτό τον τρόπο, ξεχνάμε, ή απομονώνουμε ηθελημένα την ψυχική μας υπόσταση, το νου, που σύμφωνα με τους Πατέρες της Εκκλησίας μας βρίσκεται στην καρδιά.
Με τον τρόπο αυτό πετυχαίνουμε, δυστυχώς, να χάσουμε την πολυπόθητη “ακινησία¨του νου. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι αδιάκοπα μεταφέρομαστε με την σκέψη μας σε ένα μέλλον αποκαρδιωτικό και θλιβερό, αντί να αναγνωρίσουμε ότι ο Χριστός μας είναι ικανός και επιθυμεί να αποσοβήσει οποιαδήποτε θύελλα μέσα στην οποία βρισκόμαστε. Με απλά λόγια επιτρέπουμε στο μυαλό μας να μας μετατρέψει σε ανθρώπους του παρελθόντος, σκεφτόμενοι συνέχεια τι μας οδήγησε στην δύσκολη κατάσταση, και σε ανθρώπους του μέλλοντος, σκεφτόμενοι τα δεινά που έρχονται και πως μπορούμε να τα αποφύγουμε. Ξεχνάμε έτσι το παρόν, το τώρα, το σήμερα. Το μυαλό κυριεύει τον σωματικό αλλά και τον ψυχικό (νοητικό) κόσμο και αρχίζει να ανοίγει αργά και σταθερά τον δρόμο σε ψυχοπαθολογικά προβλήματα (βλ. στρες, άγχος, αϋπνίες κ.λπ) και σε σωματικά (απώλεια βάρους, υψηλή πίεση, ταχυκαρδίες κ.λπ).
Ας θυμηθούμε τα λόγια του Χριστού μας όταν ευρισκόμενος μαζί με τους μαθητές του μέσα στην φουρτουνιασμένη θάλασσα, με μία εντολή επανέφερε την γαλήνη στα στοιχεία της φύσης και στις καρδιές των μαθητών του “Σώπα, βουβάθητι”. Αυτή η εντολή μας μεταφέρει πίσω στην Παλαιά Διαθήκη “Ησυχάστε και γνωρίστε ότι εγώ είμαι ο Θεός.” (Ψαλμός 46:10). Η ειρήνη αποτελεί την απαραίτητη προϋπόθεση για την ακινησία του νου και με την σειρά της η ακινησία αποτελεί την ικανή και αναγκαία συνθήκη για την επικοινωνία με τον Θεό. Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας διδάσκουν ότι ο Θεός δεν μπορεί να αναζητηθεί μέσα στην καταιγίδα ή στον θόρυβο της ζωής, αλλά μόνο μέσα στην ακινησία των σκέψεων όταν αυτές κατευθύνονται εξ’ ολοκλήρου σε Αυτόν. Όταν γεμίζουμε τον ιερό χώρο της καρδιάς μας με βιοτικές ανάγκες, άγχη, αγωνίες και όταν αποσπούμε την προσοχή μας με την τηλεόραση, τον υπολογιστή, το facebook, τις ανούσιες συζητήσεις, η ευγενική παρουσία του Θεού καλύπτεται και έτσι δεν μπορούμε πλέον να Τον αντιληφθούμε μέσα μας.
Ο κόσμος μας προσφέρει άπειρες ανέσεις αλλά και περισπασμούς, δικαιολογημένους και αδικαιολόγητους, που αναισθητοποιούν το μυαλό μας και νεκρώνουν το νου μας, κρατώντας μακρυά την παρουσία του Θεού από την ζωή μας. Ο Άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ μας συμβουλεύει: “Αποκτήστε την ησυχία, και δίπλα σας θα μαζευτούν και θα σωθούν χιλιάδες. Όπου υπάρχει ο Θεός, δεν υπάρχει το κακό. Ότι προέρχεται από τον Θεό είναι ειρηνικό, υγιές και οδηγεί τον άνθρωπο στον εντοπισμό των ατελειών του και στην ταπείνωση.”
Με αυτό τον τρόπο λοιπόν ας προσπαθήσουμε να καταλάβουμε γιατί δεν αισθανόμαστε τον Θεό μέσα μας και γιατί δεν εισακούονται οι προσευχές μας. Τον καλύψαμε με τα θέλω μας, τα άγχη μας και την έλλειψη εμπιστοσύνης. Χειρότερα ακόμα Τον καλύψαμε με τους άπειρους περισπασμούς που απαγορεύουν την ησυχία. Δεν ξέρω αν όλη αυτή η τεχνολογική έκρηξη τελικά μας οφέλησε ή μας αποπροσανατόλισε.
Πιστεύω δεν σημαίνει απλά ότι πιστεύω στην ύπαρξη του Θεού, αλλά ότι έχω εμπιστοσύνη στην πρόνοια Του.
Καλή και ευλογημένη εβδομάδα.
π. Ιωάννης Ψωμάς
Like this: