Καὶ ἄφες ἡμῖν….

Με αφορμή το σημερινό μας Ευαγγέλιο θα μπορούσαμε να εστιάσουμε για μία ακόμη φορά στην εντολή και αίτημα ταυτόγχρονα της συγχώρεσης. Μίας συγχώρεσης που αποτελεί το ίδιον του Χριστιανού, του ανήκοντος δηλαδή στην ομάδα αυτή των ανθρώπων που πιστεύουν και έχουν ως εντολοδόχο τον Χριστό. Σήμερα έρχεται ο Κύριος μας και θέτει όσο πιο ξεκάθαρα γίνεται το τι σημαίνει να είσαι Χριστιανός: να μπορείς να συγχωρείς ή αλλιώς να “συν-χωράς” με τον διπλανό σου.

Αναντίρρητα η σημερινή πραγματικότητα απέχει κατά πολύ από την αυτή την συγχώρεση και το μοίρασμα. Μας μαθαίνει περισσότερο να ανεχόμαστε, μέχρι εκεί που νοιώθουμε ότι δεν απειλείται η προσωπική μας άνεση, όχι όμως να συγχωρούμε. Ο άνθρωπος από μικρός σε ηλικία μαθαίνει να ζει και να αναπτύσσεται σε ένα περιβάλλον ανταγωνιστικό στο οποίο οφείλει να είναι ο “πρώτος”, ο “καλύτερος”. Σε αυτό το περβάλλον δεν υπερισχύει το ταξίδι της ανάβασης αλλά το αποτέλεσμα, διότι μάθαμε ότι όλα εκ του αποτελέσματος κρίνονται. Με αυτόν το τρόπο μεγαλώνουμε μία κοινωνία που ζητάει το δίκαιο της, επιζητεί τα δικαιώματα της, αλλά αρνείται πεισματικά να δει τα δικαιώματα του διπλανού της.

Κάθε Κυριακή στην εκκλησία λέμε όλοι μαζί το “Πάτερ ήμών”, την Κυριακή προσευχή. Κάποια στιγμή, κατά την διάρκεια της προσευχής παρακαλούμε τον Κύριο λέγοντας: “Καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν”, δηλαδή με απλά λόγια συγχώρεσε σε εμάς όσα σου οφείλουμε, με το ίδιο ακριβώς τρόπο που συγχωρούμε και εμείς τους άλλους.” Αλήθεια, συνειδητοποιούμε το τι ζητάμε από τον Θεό; Έχουμε αίσθηση των λεγομένων μας, ή απλά επαναλαμβάνουμε λέξεις χωρίς νόημα;

Προσέξτε τι λέει ο Άγιος Μακάριος, Επίσκοπος Κορίνθου:

“Ο Κύριος ἀποφάσισε, λέγοντας: «Ἂν δὲν συγχωρήσετε στοὺς συνανθρώπους σας τὰ σφάλματά τους, οὔτε ὁ Πατέρας σας ὁ Οὐράνιος θὰ συγχωρήσει τὰ δικά σας σφάλματα». Καὶ σὲ ἄλλο σημεῖο γιὰ ἐκεῖνον ποὺ δὲν συγχώρησε τὸν ἀδελφό του, λέει: «Δοῦλε κακέ, ἐγώ σοῦ χάρισα ὅλο τὸ χρέος πού μοῦ χρώσταγες, ἐπειδή μοῦ τὸ ζήτησες. Δὲν ἔπρεπε καὶ σὺ νὰ εἶσαι σπλαχνικὸς στὸν συνάδελφό σου καὶ νὰ κάνεις αὐτὸ πού ἔκανα ἐγὼ σὲ σένα; Καὶ θύμωσε, λέει, ὁ Κύριος καὶ τὸν παρέδωσε στοὺς βασανιστές, γιὰ νὰ τὸν βασανίσουν, μέχρις ὅτου ξεπληρώσει ὅλο τὸ χρέος. Ἔτσι, λέει, θὰ κάνει καὶ ὁ Πατέρας μου ὁ ἐπουράνιος σὲ σᾶς, ἂν δὲν συγχωρήσετε ἀπὸ τὴν καρδιὰ σας τὰ σφάλματα τοῦ ἀδελφοῦ σας».

Πολλοὶ λένε ὅτι μὲ τὴ Θεία Κοινωνία συγχωροῦνται τὰ ἁμαρτήματα. Ἄλλοι πάλι λένε τὸ ἀντίθετο. Ὅτι δὲν συγχωροῦνται, ἀλλὰ μόνο ἂν τὰ ἐξομολογηθεῖ κανεὶς στὸν ἱερέα. Ὅμως ἐμεῖς σᾶς λέμε ὅτι καὶ ἡ προετοιμασία μὲ τὴν ἐξομολόγηση εἶναι ἀναγκαία γιὰ τὴν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν καὶ ἡ Θεία Κοινωνία, ἐπειδὴ οὔτε στὸ ἕνα μποροῦμε νὰ ἀποδώσουμε τὸ πᾶν οὔτε στὸ ἄλλο. Ἀλλά, ὅπως ἕνα φόρεμα βρώμικο τὸ πλένουμε καὶ χρειάζεται καὶ ἡ θερμότητα τοῦ ἥλιου γιὰ νὰ τὸ στεγνώσει ἀπὸ τὴ νοτίδα καὶ τὴν ὑγρασία -διότι θὰ σαπίσει ἂν θὰ μείνει ὑγρὸ καὶ δὲν θὰ μπορέσει ἄνθρωπος νὰ τὸ φορέσει- τὸ ἴδιο καὶ ἐδῶ. Καὶ ὅπως μία πληγή, ἀφοῦ τὴν καθαρίσει κάποιος ἀπὸ τὰ σκουλίκια καὶ ἀφαιρέσει τὰ κομμάτια ποὺ ἔχουν σαπίσει, δὲν μπορεῖ νὰ τὴν ἀφήσει χωρὶς ἀλοιφή, ἔτσι καὶ ἡ ἁμαρτία, ἀφοῦ πλυθεῖ καὶ καθαριστεῖ μὲ τὴν ἐξομολόγηση καὶ ἀφαιρεθοῦν τὰ σαπισμένα ὑπολείμματά της, εἶναι ἀναγκαία καὶ ἡ Θεία Μετάληψη, γιὰ νὰ τὴν ξηράνει τελείως τὴν πληγὴ καὶ νὰ τὴν γιατρέψει σὰν ἕνα εἶδος ἀλοιφῆς. Διότι, διαφορετικά, «πάλι ἔρχεται ὁ ἄνθρωπος στὴν πρώτη κατάσταση καὶ γίνονται τὰ ἔσχατα χειρότερα ἀπὸ τὰ πρῶτα», λέει ὁ Κύριος.”

Προχωρώντας λίγο παραπάνω, είναι αναγκαίο να τονίσουμε ότι η εξομολόγηση στην οποία αναφέρεται ο Άγιος είναι το επόμενο βήμα της συγχώρεσης. Ο Χριστιανός οφείλει πρώτα να έχει συγχωρήσει τον φταίξαντα μέσα στην καρδιά του και μετά να προσέλθει να εξομολογηθεί. Η τήρηση της συγχωρητικής εντολής δεν υπόκειται στην κρίση του ανθρώπου, αλλά στην αγαπητική του μεταμόρφωση όπως αυτή πραγματοποιείται μέσα στο όχημα που λέγεται Εκκλησία και που οδηγός είναι ο ίδιος ο Θεός.

Όταν αποφασίσουμε να καλέσουμε τον εαυτό μας χριστιανό, παίρνουμε ταυτόχρονα και την απόφαση να ανέβουμε σε αυτό το όχημα (της Εκκλησίας) και να αποδεχτούμε τις οδηγίες του οδηγού. Κανείς δεν μας υποχρεώνει να ανέβουμε ή να παραμείνουμε σε αυτό. Κάθε στιγμή της ζωής μας , μας δίνεται η δυνατότητα να πατήσουμε το κουμπί της στάσης και να αποβιβαστούμε. Οι επιλογές είναι όλες δικές μας. Η παραμονή μας όμως σε αυτό έχει μία βασική απαίτηση: «Ὁ ἥλιος ὅταν βασιλεύει, ἂς μὴ σᾶς βρίσκει μὲ ὀργὴ καὶ μίσος κατὰ τοῦ ἀδελφοῦ σας».

Καλή εδομάδα!

π. Ιωάννης