Εορτάζει στις 27 Δεκεμβρίου εκάστου έτους.

 

Λογων στεφάνοις, οία τιμίοις λίθοις,

Στέφω Στέφανον, ον προέστεψαν λίθοι.

Εικάδι λαΐνεος Στέφανον μόρος εβδόμη είλεν.

Βιογραφία

Ο Άγιος Στέφανος ήταν ένας από τους πιο διακεκριμένους μεταξύ των επτά διακόνων, που εξέλεξαν οι πρώτοι χριστιανοί για να επιστατούν στις κοινές τράπεζες των αδελφών, ώστε να μη γίνονται λάθη και τους χειροτόνησαν οι Άγιοι Απόστολοι. Αν και κουραστική η ευθύνη του επιστάτη για τόσους αδερφούς παρ’ όλα αυτά ο Στέφανος έβρισκε καιρό και δύναμη για να κηρύττει το Ευαγγέλιο του Χριστού. Και όπως αναφέρει η Αγία Γραφή: «Στέφανος πλήρης πίστεως και δυνάμεως εποίει τέρατα και σημεία μεγάλα εν τω λαώ».(Πραξ. Αποστόλων, στ 8-15, ζ 1-60). Δηλαδή ο Στέφανος, που ήταν γεμάτος πίστη και χάρισμα ευγλωττίας δυνατό, έκανε μεταξύ του λαού μεγάλα θαύματα, που προκαλούσαν κατάπληξη και αποδείκνυαν την αλήθεια του χριστιανικού κηρύγματος.

Ο Στέφανος είχε αφιερώσει τη ζωή του στο κήρυγμα του ευαγγελικού λόγου και στη φιλανθρωπική δράση. Για τη προσφορά και τις αρετές του τιμήθηκε με το χάρισμα της θαυματουργίας. Με το χάρισμα αυτό θεράπευε ασθενείς και αποδείκνυε τη δύναμη του Χριστού. Με τη βαθιά θεολογική του κατάρτιση ανέτρεπε εύκολα τις κακοδοξίες των Ιουδαίων για το έργο του Χριστού, προκαλώντας την οργή και το φθόνο τους.

Οι Ιουδαίοι, όμως, καθώς ήταν προκατειλημμένοι, εξαπέλυσαν συκοφάντες ανάμεσα στο λαό, που διέδιδαν ότι άκουσαν το Στέφανο να βλαστημεί το Μωϋσή και το Θεό. Με αφορμή, λοιπόν, αυτές τις συκοφαντίες, που οι ίδιοι είχαν ενσπείρει, άρπαξαν με μίσος το Στέφανο και τον οδήγησαν μπροστά στο Συνέδριο, τάχα για να απολογηθεί. Η απολογία του Στεφάνου υπήρξε πρότυπο τόλμης και θάρρους. Χωρίς να φοβηθεί καθόλου, εξαπέλυσε λόγια – κεραυνούς εναντίον των Ιουδαίων. Και από υπόδικος, ορθώθηκε θυελλώδης ελεγκτής και κατήγορος. Τότε ακράτητοι από το μίσος οι Ιουδαίοι, τον έσυραν έξω από την πόλη, όπου τον θανάτωσαν με λιθοβολισμό. Εκεί φάνηκε και η μεγάλη συγχωρητικότητα του Στεφάνου προς τους εχθρούς του με τη φράση του, «Κύριε, μη στήσης αυτοίς την αμαρτίαν ταύτην». Κύριε μη λογαριάσεις σ’ αυτούς την αμαρτία αυτή.

 Απολυτίκιον  (Κατέβασμα)

Ήχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.

Βασίλειον διάδημα, εστέφθη ση κορυφή, εξ άθλων ων υπέμεινας, υπέρ Χριστού του Θεού, Μαρτύρων Πρωτόαθλε· συ γαρ την Ιουδαίων, απελέγξας μανίαν, είδες σου τον Σωτήρα, του Πατρός δεξιόθεν. Αυτόν ουν εκδυσώπει αεί, υπέρ των ψυχών ημών.

Κοντάκιον

Ήχος γ’. Η Παρθένος σήμερον.

Ο Δεσπότης χθες ημίν, δια σαρκός επεδήμει, και ο δούλος σήμερον, από σαρκός εξεδήμει· χθες μεν γαρ, ο Βασιλεύων σαρκί ετέχθη, σήμερον δε, ο οικέτης λιθοβολείται· δι᾽ αυτόν και τελειούται, ο Πρωτομάρτυς και θείος Στέφανος.

Κάθισμα

Ήχος α’. Τον τάφον σου Σωτήρ.

Απόστολε Χριστού, Διακόνων ο πρώτος, Πρωτόαθλε σοφέ, των Μαρτύρων ακρότης, ο κόσμου τα πέρατα, αγιάσας τοις άθλοις σου, και τοις θαύμασι, ψυχάς ανθρώπων λαμπρύνας, τους τιμώντάς σε, ρύσαι παντοίων κινδύνων, πανεύφημε Στέφανε.

Έτερον Κάθισμα

Ήχος δ’. Κατεπλάγη Ιωσήφ.

Την του Πνεύματος πηγήν, εν τη καρδία μυστικώς, κεκτημένος του Χριστού, ο Πρωτομάρτυς αληθώς, των Ιουδαίων απήλεγξε την αυθάδειαν, και έδειξεν αυτοίς, τον Υιόν του Θεού, εκ σπέρματος Δαυΐδ, αναβλαστήσαντα, τω της σοφίας και χάριτος πληρώματι, πεπληρωμένος ο ένδοξος. Αλλ’ ω Τρισμάκαρ, τους σε τιμώντας, σώζε θείαις πρεσβείαις σου. 

Ο Οίκος

Ως αστήρ φαεινός σήμερον συνεξέλαμψε, τη Γεννήσει Χριστού, ο Πρωτομάρτυς Στέφανος, αστράπτων και φωτίζων τα πέρατα άπαντα, των Ιουδαίων μόνον ημαύρωσε την πάσαν δυσσέβειαν, σοφίας λόγοις τούτους διελέγξας, από των Γραφών διαλεγόμενος, και πείθων τούτους, τον γεννηθέντα εκ της Παρθένου Ιησούν, Υιόν αυτόν είναι Θεού, κατήσχυνε τούτων την ασεβή κακουργίαν, ο Πρωτομάρτυς και θείος Στέφανος.

Μεγαλυνάριον

Πρώτος Διακόνων αναδειχθείς, πρώτος του Δεσπότου, εχρημάτισας μιμητής· όθεν Αθλοφόρων, πρωτεύων Πρωτομάρτυς, τύπος αύτοίς εγένου, πρώταθλε Στέφανε.

Οπτικοακουστικό Υλικό

Άγιος Στέφανος ο Πρωτομάρτυρας

Πηγή: .saint.gr